Nafarrak nabetako herritarrak ote?
Autor: Gorka Jakobe Palazio. 23.2.10 Hora 1:09 AM. Comentarios: 0
Nafarroa euskaldunen estatua izan da hainbat mendez, euskaldunen lurraldearen izena eta jentilizioa ere izan da, bai Mendebaldeko Nafarroako lurraldeetan bizi izan diren herritarrentzat, bai eta Goi Nafarroan eta Ipar Nafarroan bizi izan direnentzat ere. Nafar Estatua handia izan da eta oraindik kontserbatzen du errege leinu berezkoa Blas de Beaumont erregeordearen bitartez.
Nahiz eta azken 500 urte honetan populazio kopuruak asko aldatu diren Mendebaldeko nafarren nagusitasuna agerian utziz (Bizkaian, Araban eta Gipuzkoan), oraindik badago jenderik Nafarroa estatutzat duena herrialde eta eskualde guztietan. Pentsa dezagun, Goi Nafarroa konkistatutakoan, 1530. urtean, 322.000 herritar nafar bizi zirela egungo Hego Euskal Herrian eta populazio horren ia erdia (150.000) Goi Nafarroako herritar ziren(1). Zentralitatea, alta, amaitzen ari zen Gaztela eta Aragoiko konkistatzaileen sarraskien ondorioz, eta estatu nafarrak Pirinioetarik harantzago joan behar izan zuen abaroa bilatu nahian. Eta hori iragana izanik, egun nafarzaletasuna birpizten ari den honetan hainbat herritar irrikitan daude Nafarroaren inguruko testu eta ikerlanak kontsumitzeko (Nabarralde, Navarrate, Azpilikueta kultur elkarteak, kasurako).
Estatu nafarra ezagutu arren, hainbat herritarrek ez dakite nondik datorren Nabarra-Nafarroa-Navarra toponimo eta nazio izena. Hori dela-eta, artikulu hau idaztea deliberatu dut dauden hiru hipotesiak azalduz.
Nabarra toponimo eta herri izenaren inguruan idazle ospetsuek idatzi dute. Euskaldunen herriaren deitura horren etimologia eta misterioa argitzea lan ederra baitzen eta bada izan oraindik, orain mende batzuetara arte eskualdunen estuaren izena izan baita. Horrez gain, XXI. mendean, aurreko mendeko Ortueta eta Campionen nafarzaletasunaren pizkundeaz batera, berriz ere itzultzen gara Nafar eta Nafarroa hitzen etimologiaren gaira.
José María Jimeno Jurío ikerlari goinafarrak dio gaztelaniaz (2), navarro toponimoa 800. urtearen inguruan agertzen dela lehenengoz frankoen literatur iturrietan Carlomagno-ren balentria goraipatuz (778), Iruñea oppidum Nauarrorum bezala kontsideratuz latinez. Kodize Kalixtinoak (liber V, VII. atala) dio nafarrak eta baskoak berdin-berdinak direla eta hizkuntza bera darabiltela, erabat barbaro eta arrotza dena. Hortaz, bistan da nafarrak eta baskoak berdinak zirela, enda berekoak eta euskara zutela hizkuntza.
Ibon Sarasolaren Euskal Hiztegian, 1636an Etcheberri Ziburukoak idatzitako liburu bateko adibideetan oinarriturik, nafar izenlaguna ageri da, baita nafartar berba ere Nafarroakoa adiera emateko. Nafartar jentilizioa Ipar Nafarroako lurraldeetan erabiltzen da, Nafarroa penintsularrean, ostera, nafar eta napar usuago entzuten dira.
Plácido Múgica Berrondo apez urnietarraren hiztegiak navarro sarreran napar, nafar edo napartar hitzak dakartza. Hiztegi berean, eta Nabarra/Nafarroa hitzaren etimologia ulertzeko gure intereseko hitz bi ageri dira: nabar eta naba. Naba sarrerak honako informazioa dakar gaztelaniaz: planicie, llanura próxima a los montes (adiera komun eta zabaldua); vertiente (zuberoeraz); barranco, hondonada, quiebra (zuberoeraz). Bestalde, nabar euskarazko hitzak 11 adiera ditu euskararen dialektoetan, pardo izanik adiera hedatuena. Gogoeta egindakoan, nabar hitza nahiko berezkoa delako ondorioa atera dezakegu, hots, euskaran berba komun eta aski zaharra. Baten batek pentsa dezake lautada hitza erabiltzen dela naba hitzarekin adierazten dena esan nahi izateko, baina horrek ez du kentzen hitzaren karga semantikoa. Nabar adjektiboa ere egokia izan daiteke zenbait pertsona edo gizatalde izendatzeko, bistan denez. Gainera, nabar hitza aspaldidanikoa da, hedatua eta aberatsa adierari dagokionez. Gauzak horrela, ondorioa erraz askoan atera dezakegu: nabar, napar edo nafarrak lautadetako herritarren izena izan daiteke; eta hori horrela izan ezean, nafarrak aspektu edo kolore horretako herritarren izena da. Beltza eta Baltza ere erabilia izan da euskal deituretan jendearen aspektua edo tankera izendatzeko, Gorria deiturarekin gertatu den bezala. Hortaz, nabar jentilizio bihurtzea giza talde bat izendatzeko ez litzateke harrigarria izango. Dena den, posibleago ikusten dut lehen hipotesia (nabetako herritarrena), horrela erakutsi ahal delako euskaldunen izendatzeko bi modu logikoak, non bizi diren kontutan harturik: nafarrak eta baskoak, agian lautadakoak eta baso ingurukoak bailiran. Behitiarrak eta goitiarrak, nolabait errateko.
Honaino, bi hipotesi ikusi ditugu eta hirugarrena falta zaigu. Hirugarren hori Manuel de Lecuona apezak azaldu zuen Nafarroako Errioxako aldizkari batean eta geroago “Etimología de la voz Navarra” izenburupeko artikuluan. Lecuona ikerlariak judeo-arabierazko nahar (erreka, ibaialdea) hitzetik datorrela aipatzen du. Hipotesia abiarazteko Nafarroako lehen erregeen dokumentuetako esaldi batzuk aipatzen ditu apez oihartzundarrak, errege haiek “Nafarroan eta mendietan agintzen” utzi zutelako idatzirik. Nafarroa eta mendialdea banaturik agertzen dira eta horrek zer pentsa eman zion Lecuonari. Nahar hitz semitikotik nafar eta navar datozela esaten du, Nafarroa eta nafar romantzera pasatzen dira nabar edo napar forma ertainen bitartez. Baina horretan, nik zalantza bat ikusten dut, nabar eta napar formak navar frikatiboaren ordainak izan beharrean, alderantziz ere gerta zitekeelako. Nauarrorum formak duen u hori, bistan denez, v letraren ordaina da, baina hemen kontua honakoa da: f letra maiztasun txikikoa da euskal hiztegian eta zalantza gertatu ahal da datatzeko momentuan, nahiz eta antzinako denboretan agian b eta v soinuak bereiz zitezkeen Nafarroa Beherean kontserbatu den bezala. Batzuek esango dute antzinako euskaran sekula ez zirela bereiztuko bi soinu horiek, baina hipotesiak nolanahikoak izan daitezke eta zalantza plazaratzea ongarria izan ahal da.
Bistan da naba hitzaren adiera, hau da, lautada, izan daitekeela nabar, navar edo nafar hitzaren etimologia. Hortaz, nabar edo naparrak lautadetako bizilagunak izendatzeko erabili zuten gure arbasoek -(t)ar atzizkia baliatuz. Hipotesi hori sinpleegitzat jo zuen Manuel de Lecuona Oihartzungo ikerlariak eta hipotesi bitxia argitaratu zuen nahar hitz semitikotik zetorrela esanez. Bakoitzak pentsa dezakeela logikoen edo posibleen iruditzen zaiona.
Eta Nafarroa hitzak duen -oa bukaera nondik dator? Horra hor galdera, baten batek bere buruari egin diona. Nabarra ala Nafarroa esan behar ote den ez dute argi batzuek. Nik hemen azaltzen dudan hipotesian Nafarroa berbaren alde egiten dut eta -oa bukaera euskarazko atzizki zaharra dela adieraziko dut.
Hainbat dira euskal deiturak -oa (-ua) bukaera dutenak, -ona forma zaharretik etor daitekeena. Hala nola, Mutiloa, Andrinua, Larrinoa, Larrona, Aranoa, Lekuona, Agirreoa, Laboa... Jaime de Querexetak dioen bezala (3), -oa eta -ona bukaera horiek lekutasuna adierazten dute. Egia esan, euskarak atzizki asko du lekutasuna adierazteko, eta batzuk forma bakarretik datoz; hala, -tza, -tzaga, -aga atzikizki beretik datoz aldakiak izanik eta landareekin usu erabiltzen direnak (artatza, gorostitzaga, gorostiaga, elortza...); horren parekoak dira -eta, -dui eta -di (amezketa, amezti, elordui...). Nafarroa hitzaren kasuan, bistakoa da -oa bukaera nondik etor daitekeen eta zergatik dagoen ondo formatua, antzinako euskal erara. Hipotesia den honi ez diot inoiz teoria deituko, batzuek hipotesiekin egin duten bezala, baina posibleena bezala ikusten dut nik. Bakoitzak atera dezala ondorioa eta guztionean bego nafarzaletasuna.
Oharrak
1- PAL idazle taldea. “Euskalherria, hombres, tierras, cultura”, Bilbao, Mensajero, 1981, 41 or.
2- Jimeno Jurío, José M. “Navarra. Historia del euskera”, Tafalla, Txalaparta, 1997.
3- Querexeta, Jaime de. "Diccionario Onomástico y Heráldico Vasco". Bilbao, Biblioteca de la Gran Enciclopedia Vasca, 1970.
Artikulu hau Creative Commons 3.0 (by-shlk, egilearen izenaren aipamena eta lizentzia bera mantentzea eratorritako lanean) lizentziaduna da.
Jakobe Palazioberri
Getxo [Mendebaldeko Nafarroa]
Technorati: ping Autor: G. Palazio Wikipedia: ping
Nahiz eta azken 500 urte honetan populazio kopuruak asko aldatu diren Mendebaldeko nafarren nagusitasuna agerian utziz (Bizkaian, Araban eta Gipuzkoan), oraindik badago jenderik Nafarroa estatutzat duena herrialde eta eskualde guztietan. Pentsa dezagun, Goi Nafarroa konkistatutakoan, 1530. urtean, 322.000 herritar nafar bizi zirela egungo Hego Euskal Herrian eta populazio horren ia erdia (150.000) Goi Nafarroako herritar ziren(1). Zentralitatea, alta, amaitzen ari zen Gaztela eta Aragoiko konkistatzaileen sarraskien ondorioz, eta estatu nafarrak Pirinioetarik harantzago joan behar izan zuen abaroa bilatu nahian. Eta hori iragana izanik, egun nafarzaletasuna birpizten ari den honetan hainbat herritar irrikitan daude Nafarroaren inguruko testu eta ikerlanak kontsumitzeko (Nabarralde, Navarrate, Azpilikueta kultur elkarteak, kasurako).
Estatu nafarra ezagutu arren, hainbat herritarrek ez dakite nondik datorren Nabarra-Nafarroa-Navarra toponimo eta nazio izena. Hori dela-eta, artikulu hau idaztea deliberatu dut dauden hiru hipotesiak azalduz.
Nabarra toponimo eta herri izenaren inguruan idazle ospetsuek idatzi dute. Euskaldunen herriaren deitura horren etimologia eta misterioa argitzea lan ederra baitzen eta bada izan oraindik, orain mende batzuetara arte eskualdunen estuaren izena izan baita. Horrez gain, XXI. mendean, aurreko mendeko Ortueta eta Campionen nafarzaletasunaren pizkundeaz batera, berriz ere itzultzen gara Nafar eta Nafarroa hitzen etimologiaren gaira.
José María Jimeno Jurío ikerlari goinafarrak dio gaztelaniaz (2), navarro toponimoa 800. urtearen inguruan agertzen dela lehenengoz frankoen literatur iturrietan Carlomagno-ren balentria goraipatuz (778), Iruñea oppidum Nauarrorum bezala kontsideratuz latinez. Kodize Kalixtinoak (liber V, VII. atala) dio nafarrak eta baskoak berdin-berdinak direla eta hizkuntza bera darabiltela, erabat barbaro eta arrotza dena. Hortaz, bistan da nafarrak eta baskoak berdinak zirela, enda berekoak eta euskara zutela hizkuntza.
Ibon Sarasolaren Euskal Hiztegian, 1636an Etcheberri Ziburukoak idatzitako liburu bateko adibideetan oinarriturik, nafar izenlaguna ageri da, baita nafartar berba ere Nafarroakoa adiera emateko. Nafartar jentilizioa Ipar Nafarroako lurraldeetan erabiltzen da, Nafarroa penintsularrean, ostera, nafar eta napar usuago entzuten dira.
Plácido Múgica Berrondo apez urnietarraren hiztegiak navarro sarreran napar, nafar edo napartar hitzak dakartza. Hiztegi berean, eta Nabarra/Nafarroa hitzaren etimologia ulertzeko gure intereseko hitz bi ageri dira: nabar eta naba. Naba sarrerak honako informazioa dakar gaztelaniaz: planicie, llanura próxima a los montes (adiera komun eta zabaldua); vertiente (zuberoeraz); barranco, hondonada, quiebra (zuberoeraz). Bestalde, nabar euskarazko hitzak 11 adiera ditu euskararen dialektoetan, pardo izanik adiera hedatuena. Gogoeta egindakoan, nabar hitza nahiko berezkoa delako ondorioa atera dezakegu, hots, euskaran berba komun eta aski zaharra. Baten batek pentsa dezake lautada hitza erabiltzen dela naba hitzarekin adierazten dena esan nahi izateko, baina horrek ez du kentzen hitzaren karga semantikoa. Nabar adjektiboa ere egokia izan daiteke zenbait pertsona edo gizatalde izendatzeko, bistan denez. Gainera, nabar hitza aspaldidanikoa da, hedatua eta aberatsa adierari dagokionez. Gauzak horrela, ondorioa erraz askoan atera dezakegu: nabar, napar edo nafarrak lautadetako herritarren izena izan daiteke; eta hori horrela izan ezean, nafarrak aspektu edo kolore horretako herritarren izena da. Beltza eta Baltza ere erabilia izan da euskal deituretan jendearen aspektua edo tankera izendatzeko, Gorria deiturarekin gertatu den bezala. Hortaz, nabar jentilizio bihurtzea giza talde bat izendatzeko ez litzateke harrigarria izango. Dena den, posibleago ikusten dut lehen hipotesia (nabetako herritarrena), horrela erakutsi ahal delako euskaldunen izendatzeko bi modu logikoak, non bizi diren kontutan harturik: nafarrak eta baskoak, agian lautadakoak eta baso ingurukoak bailiran. Behitiarrak eta goitiarrak, nolabait errateko.
Honaino, bi hipotesi ikusi ditugu eta hirugarrena falta zaigu. Hirugarren hori Manuel de Lecuona apezak azaldu zuen Nafarroako Errioxako aldizkari batean eta geroago “Etimología de la voz Navarra” izenburupeko artikuluan. Lecuona ikerlariak judeo-arabierazko nahar (erreka, ibaialdea) hitzetik datorrela aipatzen du. Hipotesia abiarazteko Nafarroako lehen erregeen dokumentuetako esaldi batzuk aipatzen ditu apez oihartzundarrak, errege haiek “Nafarroan eta mendietan agintzen” utzi zutelako idatzirik. Nafarroa eta mendialdea banaturik agertzen dira eta horrek zer pentsa eman zion Lecuonari. Nahar hitz semitikotik nafar eta navar datozela esaten du, Nafarroa eta nafar romantzera pasatzen dira nabar edo napar forma ertainen bitartez. Baina horretan, nik zalantza bat ikusten dut, nabar eta napar formak navar frikatiboaren ordainak izan beharrean, alderantziz ere gerta zitekeelako. Nauarrorum formak duen u hori, bistan denez, v letraren ordaina da, baina hemen kontua honakoa da: f letra maiztasun txikikoa da euskal hiztegian eta zalantza gertatu ahal da datatzeko momentuan, nahiz eta antzinako denboretan agian b eta v soinuak bereiz zitezkeen Nafarroa Beherean kontserbatu den bezala. Batzuek esango dute antzinako euskaran sekula ez zirela bereiztuko bi soinu horiek, baina hipotesiak nolanahikoak izan daitezke eta zalantza plazaratzea ongarria izan ahal da.
Bistan da naba hitzaren adiera, hau da, lautada, izan daitekeela nabar, navar edo nafar hitzaren etimologia. Hortaz, nabar edo naparrak lautadetako bizilagunak izendatzeko erabili zuten gure arbasoek -(t)ar atzizkia baliatuz. Hipotesi hori sinpleegitzat jo zuen Manuel de Lecuona Oihartzungo ikerlariak eta hipotesi bitxia argitaratu zuen nahar hitz semitikotik zetorrela esanez. Bakoitzak pentsa dezakeela logikoen edo posibleen iruditzen zaiona.
Eta Nafarroa hitzak duen -oa bukaera nondik dator? Horra hor galdera, baten batek bere buruari egin diona. Nabarra ala Nafarroa esan behar ote den ez dute argi batzuek. Nik hemen azaltzen dudan hipotesian Nafarroa berbaren alde egiten dut eta -oa bukaera euskarazko atzizki zaharra dela adieraziko dut.
Hainbat dira euskal deiturak -oa (-ua) bukaera dutenak, -ona forma zaharretik etor daitekeena. Hala nola, Mutiloa, Andrinua, Larrinoa, Larrona, Aranoa, Lekuona, Agirreoa, Laboa... Jaime de Querexetak dioen bezala (3), -oa eta -ona bukaera horiek lekutasuna adierazten dute. Egia esan, euskarak atzizki asko du lekutasuna adierazteko, eta batzuk forma bakarretik datoz; hala, -tza, -tzaga, -aga atzikizki beretik datoz aldakiak izanik eta landareekin usu erabiltzen direnak (artatza, gorostitzaga, gorostiaga, elortza...); horren parekoak dira -eta, -dui eta -di (amezketa, amezti, elordui...). Nafarroa hitzaren kasuan, bistakoa da -oa bukaera nondik etor daitekeen eta zergatik dagoen ondo formatua, antzinako euskal erara. Hipotesia den honi ez diot inoiz teoria deituko, batzuek hipotesiekin egin duten bezala, baina posibleena bezala ikusten dut nik. Bakoitzak atera dezala ondorioa eta guztionean bego nafarzaletasuna.
Oharrak
1- PAL idazle taldea. “Euskalherria, hombres, tierras, cultura”, Bilbao, Mensajero, 1981, 41 or.
2- Jimeno Jurío, José M. “Navarra. Historia del euskera”, Tafalla, Txalaparta, 1997.
3- Querexeta, Jaime de. "Diccionario Onomástico y Heráldico Vasco". Bilbao, Biblioteca de la Gran Enciclopedia Vasca, 1970.
Artikulu hau Creative Commons 3.0 (by-shlk, egilearen izenaren aipamena eta lizentzia bera mantentzea eratorritako lanean) lizentziaduna da.
Jakobe Palazioberri
Getxo [Mendebaldeko Nafarroa]
Technorati: ping Autor: G. Palazio Wikipedia: ping
Nos mudamos al dominio hermano de Eduvlogs
Autor: Gorka Jakobe Palazio. 21.12.06 Hora 1:45 PM. Comentarios: 0
A partir de la próxima semana: todos los contenidos de Eduvblogs se mudan al dominio nuevo:
http://eduvlogs.blogspot.com
http://eduvlogs.blogspot.com
El significado del término 'wiki'
Autor: Gorka Jakobe Palazio. 15.12.06 Hora 7:23 PM. Comentarios: 1
En esta pastilla de vídeo, el vblogfesor universitario Gorka J. Palacio explica en pocas palabras qué es un wiki y el estudiante de 3º de Periodismo Raúl Frías nos dice de dónde procede este término. Duración: 01:11.
Technorati: wiki Vblogger: G. Palazio Wikipedia: wiki
Technorati: wiki Vblogger: G. Palazio Wikipedia: wiki
Carrera universitaria de mountain bike
Autor: Gorka Jakobe Palazio. 14.12.06 Hora 3:13 PM. Comentarios: 0
Carrera de mountain bike organizada por el Servicio de Deportes de la Universidad del País Vasco. Se celebran dos competiciones al año junto a los frontones del campus de Leioa-Erandio. Este vídeo corresponde al reportaje con foto-album que hice en noviembre de 2006. La carrera da al participantes dos créditos de libre elección si se está aún compitiendo en la carrera una vez que el ganador entra en meta. Duración: 03:03.
Technorati: MTB Vblogger: G. Palazio Wikipedia: bicicleta
Technorati: MTB Vblogger: G. Palazio Wikipedia: bicicleta
La revolución digital según Lessig
Autor: Gorka Jakobe Palazio. 13.12.06 Hora 10:06 PM. Comentarios: 0
En este vídeo grabado en Buenos Aires, Lawrence Lessig, profesor de la Universidad californiana de Stanford, nos explica qué cambios trae la cultura digital en nuestra era. Lessig nos explica qué es la cultura del remix y el cambio en la concepción de los derechos de autor a la hora de la creación de contenido. El vídeo está con subtítulos en español. Duración: 43:50.
El código ético en los informativos de RTV
Autor: Gorka Jakobe Palazio. 7.12.06 Hora 2:37 PM. Comentarios: 0
El profesor Palazio expone el código ético de los informativos en RTV. Los directores de informativos asumen este código, el cuál puede ser comentado por los internautas y estudiantes. Duración: 01:15.
Foto-album de las jornadas internacionales de RTV
Autor: Gorka Jakobe Palazio. 6.12.06 Hora 2:10 PM. Comentarios: 0
Foto-album de recuerdo de las jornadas internacionales de radio y televisión organizadas por el Departamento de Periodismo de la Universidad del País Vasco bajo la dirección de la profesora y compañera infatigable Carmen Peñafiel. Las jornadas se celebraron el 11, 12 y 13 de enero de 2006 en Bilbao (biblioteca Bidebarrieta). Duración: 05:01.
Technorati: radio Autor: G. Palazio Wikipedia: radio
Technorati: radio Autor: G. Palazio Wikipedia: radio
Estos son los vídeos del profesor Gorka Jakobe Palazio, ordenados temporalmente desde los más actuales a los anteriormente realizados. Esta lista se actualiza asíncronamente. Junto al título aparece la fecha de edición o publicación del vídeo.
Vídeos propios:
Technorati: palazio Autor: G. Palazio Wikipedia: vídeo
Vídeos propios:
- El significado del término wiki [15-XII-2006]
- Carrera universitaria de mountain bike [14-XII-2006]
- Jornadas internacionales de Radio y Televisión [13-I-2006]
- El código ético en los informativos de RTV [14-V-2006]
- La revolución digital según Lawrence Lessig [13-XII-2006]
Technorati: palazio Autor: G. Palazio Wikipedia: vídeo
El vblogfesor Gorka Jakobe Palazio imparte clases en la Universidad del País Vasco, dentro de la Facultad de Ciencias Sociales y de la Comunicación. Es catedrático en Tecnología de la Información Audiovisual y ejerce de profesor en comunidades virtuales de aprendizaje como la de la Federación de Educación del sindicato CCOO. Se pueden ver más datos del profesor Palazio en su curriculum colgado en Ciberperiodismo.com.
Technorati: palazio Autor: G. Palazio Wikipedia: CCOO
Technorati: palazio Autor: G. Palazio Wikipedia: CCOO
Formatos audiovisuales para la Red
Autor: Gorka Jakobe Palazio. 11.11.06 Hora 8:13 PM. Comentarios: 0
Intentaré que este post sirva de base para todos aquellos que no tienen contacto con este tema de los formatos audiovisuales digitales.
Primero debemos pensar que Internet necesita de formatos con compresión, es decir, que los formatos que nos dan gran calidad en la grabación de poco nos valen para difundir el vídeo por la Red. Partiendo de esta premisa, pensemos que las grabadoras de DVD no analógicas (ahora ya sólo se venden las digitales; lo analógico casi está muerto) suelen grabar en formato Mini DVD que no lleva compresión y da una gran calidad. Es por ello necesario un software que nos deje los archivos en formato comprimido para nuestros menesteres en la Red. Para ello tenemos buenos formatos como .AVI, .MPEG, .FLV, etc. Avi es el formato de PC que necesita un codec para que quede bien comprimido. Esos extraordinarios códecs para AVI en formato MPEG4 son los famosos XviD y DivX. Con ellos, una película en formato DVD (MPEG2) de 9 GB se queda en tan sólo 700 a 900 MB según el tipo de bitrate que le apliquemos (ratio de bit al ripear el archivo). Los grandes formatos de MPEG son:
MPEG1 o VCD (Video CD): muy compatible con los reproductores de DVD del campo de la electrónica.
MPEG2: SVCD (Super VCD) y DVD (muy buena calidad, pero poca compresión)
AVI-MPEG4: con códec DivX o XviD, buena compresión y calidad decente según el bitrate. También está el MPEG4 de QuickTime.
Uno de los formatos para Internet que más aceptación está teniendo últimamente es precisamente el FLV o formato de vídeo en Flash (Flash Video). Es el formato en el que emiten en los grandes repositorios de vídeo como Metacafe.com, YouTube.com o Google Video.
También os quiero decir que hay dos grandes formatos de vídeo en streaming: windows media video y Real One. Real One es el que apoyamos en el Software Libre ya que Real es una empresa que apoya los estándares (SMIL, por ejemplo) y va en contra de lo que desde años ha pretendido Microsoft: imponer un pseudoestándar en el campo del audivisual.
Espero que este post sirva a los vloggers que empiezan a aclararse algo con todas las siglas que inundan el campo audiovisual en Internet.
Technorati: vídeo Autor: G. Palazio Wikipedia: vídeo
Primero debemos pensar que Internet necesita de formatos con compresión, es decir, que los formatos que nos dan gran calidad en la grabación de poco nos valen para difundir el vídeo por la Red. Partiendo de esta premisa, pensemos que las grabadoras de DVD no analógicas (ahora ya sólo se venden las digitales; lo analógico casi está muerto) suelen grabar en formato Mini DVD que no lleva compresión y da una gran calidad. Es por ello necesario un software que nos deje los archivos en formato comprimido para nuestros menesteres en la Red. Para ello tenemos buenos formatos como .AVI, .MPEG, .FLV, etc. Avi es el formato de PC que necesita un codec para que quede bien comprimido. Esos extraordinarios códecs para AVI en formato MPEG4 son los famosos XviD y DivX. Con ellos, una película en formato DVD (MPEG2) de 9 GB se queda en tan sólo 700 a 900 MB según el tipo de bitrate que le apliquemos (ratio de bit al ripear el archivo). Los grandes formatos de MPEG son:
MPEG1 o VCD (Video CD): muy compatible con los reproductores de DVD del campo de la electrónica.
MPEG2: SVCD (Super VCD) y DVD (muy buena calidad, pero poca compresión)
AVI-MPEG4: con códec DivX o XviD, buena compresión y calidad decente según el bitrate. También está el MPEG4 de QuickTime.
Uno de los formatos para Internet que más aceptación está teniendo últimamente es precisamente el FLV o formato de vídeo en Flash (Flash Video). Es el formato en el que emiten en los grandes repositorios de vídeo como Metacafe.com, YouTube.com o Google Video.
También os quiero decir que hay dos grandes formatos de vídeo en streaming: windows media video y Real One. Real One es el que apoyamos en el Software Libre ya que Real es una empresa que apoya los estándares (SMIL, por ejemplo) y va en contra de lo que desde años ha pretendido Microsoft: imponer un pseudoestándar en el campo del audivisual.
Espero que este post sirva a los vloggers que empiezan a aclararse algo con todas las siglas que inundan el campo audiovisual en Internet.
Technorati: vídeo Autor: G. Palazio Wikipedia: vídeo
Dentro de poco tendremos el primer encuentro de eduvblogfesores en castellano. Estad atentos a este post. Aquí mismo pondremos la fecha de la convocatoria.
Ser videoblogger equivale a ser emisor de contenido audiovisual y si a esto le añadimos que el contenido de sus vídeos está en algún formato audiovisual digital (AVI, MPEG...), estamos ante la figura del eduvblogger que ahora se convierte en eduvblogfesor. Aquí están los requisitos que tenemos que tener para ser eduvblogfesores:
Si esto te convence y estás dispuesto a integrarte en nuestra red de eduvbloggers, lee el post en el que te contamos cómo entrar en Eduvblogs.
Technorati: ping Autor: G. Palazio Wikipedia: ping
- Tener una webcam como mínimo para poder empezar a emitir contenido audiovisual
- Tener claro que una imagen vale más que mil palabras
- Empezar a realizar un guión con lo que vas a grabar
- Leer este post sobre formatos audiovisuales
Si esto te convence y estás dispuesto a integrarte en nuestra red de eduvbloggers, lee el post en el que te contamos cómo entrar en Eduvblogs.
Technorati: ping Autor: G. Palazio Wikipedia: ping
Los alumnos se benefician del trabajo del vblogfesor de muchas formas:
- Ven materiales docentes audiovisuales y multimedia. Una imagen siempre vale más que mil palabras.
- Los estudiantes pueden interactuar con comentarios y trackbacks. Un vblog va más allá de una simple televisión, incluso más allá de lo que es la televisión IP o IPTV, ya que da opción de interación.
- Los estudiantes se hacen un hueco en la blogosfera cuando interactuan en los vposts.
- Los estudiantes pueden ver los materiales del profesor incluso sin ir a clase... ora por estar enfermos, ora por tener otros compromisos de lectura de materiales docentes u otras asignaturas. Pensemos en el caso de los alumnos que al día gastan dinero y estrés en los viajes al centro escolar... Aún así, pensemos que esta red Eduvblogs sólo pretende ser una red de soporte para el profesor. No queremos promocionar la no asistencia a las aulas, por supuesto.
Los vbloggers que se unen a esta comunidad van a encontrar en esta red educativa audiovisual los siguientes beneficios:
Technorati: vlogger Autor: G. Palazio Wikipedia: vlog
- Múltiples entradas de personas interesadas en el campo educativo y formativo profesional.
- Interacción, no sólo con tus alumnos, ya que la comunidad la conforman todos los que entran a ver los vídeos y screencasts.
- Participar en la blogosfera y en la vlogosfera.
- Ser parte activa con un medio de comunicación que hace realidad la ley del Long Tail.
- Tener soporte audiovisual de formas diversas de parte de todos los vbloggers de esta red. Con ello, cada miembro se familiarizará con los diferentes formatos audiovisuales: ra, avi, mpg4, flv, wmv, swf...
- Cada vlogfesor se beneficiará de lo que he llamado las vlogclases: pistas audiovisuales con tareas y teoría para que los alumnos se beneficien de las nuevas tecnologías. Las vlogclases se podrán implementar en esta red de Eduvblogs.
- Posibilidad de unir dos idiomas (español y euskara) para implementar los vposts en dos idiomas con dos vlogs hermanados.
Technorati: vlogger Autor: G. Palazio Wikipedia: vlog
Unirse a Eduvblogs es muy fácil. Sólo hay que enviar un mensaje de correo electrónico al profesor Gorka J. Palazio para integrarse en el proyecto y poner estos datos en él:
Technorati: ping Autor: G. Palazio Wikipedia: ping
- Nombre del vblogfesor [ejemplo: Álvaro Zaldibargerrikagoitia]
- Lugar desde donde opera [ejemplo: Honduras]
- Correo electrónico [ejemplo: zaldibargerrikagoitia@gmail.com]
- Centro escolar, profesional o universitario en donde el autor imparte docencia [ejemplo: Liceo de Antequera]
- Teléfono móvil o fijo para contacto rápido [ejemplo: 00-34-940000000]
Technorati: ping Autor: G. Palazio Wikipedia: ping